एक हजारको नयाँ नोट आजबाट बजारमा, कसरी चिन्ने सक्कली ?

नेपाल राष्ट्र बैंकले आज बुधबारबाट एक हजार दरका नयाँ नोट बजारमा ल्याउने भएको छ ।

पूरानै गर्भनर डा. चरञ्जीवी नेपालको हस्ताक्षर रहेका यी नोटमा अब एक होइन दुई हात्ती हुनेछन् । सौराहाका राम लक्ष्मण नाम गरेका हात्तीको तस्वीर अंकित गरेर नयाँ नोट बजारमा ल्याउन लागिएको हो ।

राम र लक्ष्मण भनी चिनिने दुर्लभ जम्ल्याहा हात्तीको संकेत नं. जर६८ ०००००१ टर१०० ९९९९९९ सम्मको नयाँ हजारको नोट बजारमा ल्याएको हो । राष्ट्र बैंकले एक सूचना जारी गरेर साउन ७ गतेदेखि चलनचल्तीमा ल्याएको नोटमा बायाँतर्फ सगरमाथा हिमालको चित्र रहेको छ ।

नोटको दायाँतर्फ लालीगुराँस र यसैको तल्लो भागमा फरक क्षमता भएका दुष्टिविहीन व्यक्तिहरूले छामेर नोट पहिचान गर्न सक्ने गरी एक हजारको अंक जनाउने रोमन अक्षर एम लेखिएको छ ।

कसरी चिन्ने नक्कली नोट ?

पानीछाप (वाटरमार्क) : नोटलाई उज्यालो प्रकाशतर्फ राखेर हेर्दा अथवा नोटको पछाडिबाट लाईट (टर्च लाइट/मोबाइलको लाइट) को माध्यमबाट नोटको उक्त स्थानमा प्रकाश प्रसारण हुँदा लालीगुँरासको आकृति स्पष्ट देखिन्छ ।

उक्त लालीगुँरासको आकृतिको पानीछाप नोटको कागजमाथिबाट प्रिन्ट नभई नोटको कागज बनाउने क्रममा नै बनाइने हुँदा नोटको अग्रभाग (नोटको नम्बर, सगरमाथाको चित्र र गभर्नरको दस्तखत भएको भाग) र पृष्ठ भाग (एकवटा हात्ती) भएको भाग दुवै तर्फबाट हेर्दा उत्तिकै स्पष्ट देखिन्छ ।

नेपाल राष्ट्र बैंकको अंग्रेजी संक्षिप्त रुप एनआरबीको केही अंश नोटको अग्रभागमा र उक्त एनआरबीको बाँकी अंश नोटको पृष्ठ भागमा एकै पटक प्रिन्ट गरिएको छ । नोटको उक्त एनआरबी प्रिन्ट गरिएको स्थानमा सामान्य अवस्थामा हेर्दा पूरा नदेखिने तर नोटलाई उज्यालो प्रकाशतर्फ राखेर हेर्दा अथवा नोटको पछाडिबाट लाईटको माध्यमबाट उक्त स्थानमा प्रकाश प्रसारण हुँदा पूरा तथा स्पष्ट एनआरबी देखिन्छ । उक्त एनआरबी अक्षर नोटको अग्रभाग र पृष्ठभाग दुवै तर्फबाट देखिन्छ ।

सुरक्षण धागो : सुरक्षण धागोमा एनआरबी र उक्त एनआरबीको ऐनामा देखिने उल्टो प्रतिविम्बी रुप क्रमैसँग लहर मिलाएर लेखिएको छ । नोटलाई सामान्य रुपमा हेर्दा नोटको अग्रभागमा उक्त सुरक्षण धागोका केही अंशहरु मात्र देखिन्छ ।

नोटलाई उज्यालो प्रकाशतर्फ राखेर हेर्दा अथवा नोटको पछाडिबाट लाईटको माध्यमबाट नोटमा प्रकाश प्रसारण हुँदा नोटको पूरै चौडाई भागमा सुरक्षण धागो रहेको देखिन्छ ।